APS HABER / OĞUZHAN ARSLAN - İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun İSKİ ve İETT dahil 564 milyar lira olarak açıkladığı İBB 2025 Mali yılı konsolide bütçesi görüşmelerin ardından oy çokluğu ile kabul edildi.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Meclisi kasım ayı toplantısının altıncı oturumu, Meclis 1'inci başkanvekili Nuri Aslan Başkanlığı'nda Saraçhane'deki belediye binasından yapıldı. İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, 2025 mali yılı bütçe sunumunu gerçekleştirdi. İmamoğlu'nun 2025 yılı için hedefledikleri projeler ve yatırımlara ilişkin değerlendirmelerinin ardından siyasi partilerin grup başkanvekilleri konuşma yaptı. Grup Başkanvekillerinin konuşmalarının ardından İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin İSKİ ve İETT dahil 564 milyar lira olarak belirlenen 2025 mali yılı bütçesi meclis üyelerinin oylamasına sunuldu. 2025 mali yılı bütçesi 206 kabul 47 ret oyu ile oy çokluğu ile kabul edildi.'
KONSOLİDE BÜTÇEMİZİN 280 MİLYAR LİRALIK EN BÜYÜK BÖLÜMÜNÜ YATIRIMLARA AYIRDIK
Bütçe görüşmelerinde meclis üyelerine sunum yaparak 2025 yılı için hedefledikleri proje ve yatırımlar hakkında bilgi veren İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, "İSKİ ve İETT dahil, 2025 yılı konsolide bütçemiz, 564 milyar lira olacak. Konsolide bütçemizin 280 milyar liralık en büyük bölümünü yatırımlara ayırdık. Son 5 yılda olduğu gibi, 2025 yılında da bütçemizde ana kalemi yatırımlar oluşturuyor. Bizim asli önceliğimiz, bir yandan halkımızın acil beklentilerine cevap vermek, diğer yandan da on yıllarca ihmal edilmekten kangren olmuş alt yapı sorunlarına kalıcı çözümler sunmaktır. Bu anlayışla, 2025 yılı Yatırım ve Hizmet Programımızda 649 ayrı yatırım ve hizmet proje gerçekleştireceğiz" ifadelerini kullandı.
İSKİ'NİN BORCU 2023'TE DÖVİZ CİNSİNDEN İSE 11 KAT ARTTI
İETT ve İSKİ bütçelerine de değinen Okul, "İETT'nin bütçesi konuşulurken otobüs yanıyor. 2019'da 140 bin 874 arıza gerçekleşmişken, 2022'de bu rakam 247 bine çıkmış" ifadelerini kullanırken Özel Halk Otobüsü sahiplerinin otobüs başına 1,2 milyon lira, toplamda ise 4 milyar lira hak edişinin verilmediğini hatırlatarak AK Parti döneminde ödemelerin 15 gün içerisinde yapıldığını söyledi. Okul, İSKİ'nin 2019'da 350 milyon lira olan borcunun 2023'te 16,8 milyar liraya çıktığını, Türk lirası cinsinden 48 kat, döviz cinsinden ise 11 kat arttığını belirtti.
BU BÜTÇEYLE BU KENTE DEĞER KATACAĞIZ
2025 yılı bütçe görüşmelerinde konuşma yapan Şişli Belediye Başkanı Resul Emrah Şahan, “2025 için getirdiğimiz teklif; 415 milyar lira. Biz, bu bütçeyle bu kente değer katacağız. Bu kentin katma değerini artırıp daha çok üretim yapacağız, daha çok hizmet vereceğiz" dedi. Konuşmasında sosyal adalete vurgu yapan Şahan, “Halkımızın bizden beklediği güven, adalet, eşitlik düzenini, sosyal devleti kuracağız" ifadelerini kullandı.
GRUP BAŞKANVEKİLLERİ SÖZ ALDI
MHP Grup Başkanvekili Orkun Ayhan, İstanbulluların sorun ve şikayetlerinin gün geçtikçe arttığını söyledi.
Ayhan, "Ulaşımdan kentsel dönüşüme, artan su fiyatlarından trafik çilesine kadar pek çok alanda İstanbul'un alarm verdiği kuşkusuzdur." ifadesini kullandı.
İBB'nin "ucuz su" vaadine değinen Ayhan, suya yüzde 1000'e yakın zam yapıldığını kaydetti.
"'Gelin, bu meseleye hep birlikte ciddi bir şekilde eğilelim' dedik. '100 bin konut yapacağız' dediniz, 10 bin konut dahi yapamadınız. '20 milyon metrekare yeşil alan' vadettiniz, 50 milyar liralık rant için İstanbul'un göbeğindeki 86 dönümü halka değil imara açtınız. 'İstanbullunun parasını verimli kullanmıyorsunuz' dedik, 'İsraf düzenine son vereceğiz' dediniz, gittiniz milyarlarca liraları ajanslara, trollere hibe ettiniz."
Ayhan, toplu ulaşımdaki sorunlardan bahsederek, "'Toplu ulaşımda ciddi sorunlar var, bu sorunların ele alınması gerekir.' dedik. 'Engelleniyoruz' dediniz. 'Metro hatlarının yönetiminde sıkıntılar var, metro seferleri aksıyor, iptal ediliyor, asansörler, yürüyen merdivenler çalışmıyor, İstanbullu hemşehrilerimiz mağdur oluyor' dedik, 'Dünyada aynı anda en çok metroyu biz yapıyoruz' dediniz. Yetmedi, 'Birileri kasıtlı olarak yürüyen merdivenleri bozuyor.' dediniz. Tüm bu vaatleriniz size sorulduğunda da 'Hatırlamıyorum' dediniz." diye konuştu.
İstanbul'da hayatın, insanı çileden çıkaran bir boyuta ulaştığını kaydeden Ayhan, "Yüzde 90'lara ulaşan trafik çilesi, yanan, kaza yapan otobüsler, aksayan, iptal edilen seferler sebebiyle Çin'den bir sahneyi aratmayan metro istasyonları, kapasitesinin çok üzerinde hizmet veren, vermeye çalışan kurumlar, kurumlarımız... Tüm bunlar 2025 yılına girerken İstanbul'un kısa bir özeti." dedi.
Bahsettiği bu sorunların mazeretler üretilerek geçiştirilmeye çalışıldığını belirten Ayhan, bu durumu "hastalık hali" olarak nitelendirdi.
Emekliler için öneri
BBP Grup Başkanvekili Dursun Çağlayan da İBB Başkanı İmamoğlu'nun, Esenyurt Belediye Başkanlığı görevinden uzaklaştırılan Ahmet Özer hakkındaki sözlerine tepki göstererek, bu tartışmaya girmemesi gerektiğini söyledi.
Bütçeyle ilgili eleştirilerde bulunan Çağlayan, "Bu bütçede emeklilerle ilgili çok açık bir kalem görmedim. Onunla ilgili önerim olacak. Bir aileye sadece emekli maaşı giriyorsa, o ailenin su faturası Büyükşehir Belediyemiz tarafından karşılanabilir. O emeklilerimize yaş gözetmeden toplu ulaşımda ücretsiz ulaşım kartı da verilebilir." dedi.
AK Parti Grup Başkanvekili Zeynel Abidin Okul, İBB Başkanı İmamoğlu'nun, Esenyurt Belediye Başkanlığı görevinden uzaklaştırılan Ahmet Özer hakkındaki sözlerine değinerek, kanunların açık olduğunu ve yargıya yönelik söylenen sözleri kabul etmediklerini belirtti.
Okul, "Biz yargıçların adaletine güveniyoruz. Bu devletin hukuk sistemine güveniyoruz. Bu noktada olayı politize ederek siyasi amaçlara kaydırmanın hiçbir karşılığı yok." ifadesini kullandı.
"Yuvamız İstanbul" konusuna işaret eden Okul, hiç kimsenin "kreş kapatmak" gibi bir derdi olmadığını ve daha fazla açılması noktasında destek olduklarını söyledi.
İBB'nin Yuvamız İstanbul Çocuk Etkinlik Merkezlerine resmi olarak "kreş" diyemediklerini çünkü kreşlerin yasada belli standartları olduğunu aktaran Okul, İmamoğlu'nun "Eğitiyoruz" söylemine ilişkin de "Böyle bir hakkınız yok, yasayla belli. Okul öncesi eğitim, belediyenin uhdesinden CHP'nin vasıtasıyla çıkmıştır. Lütfen adil olalım." dedi.
İmamoğlu'nun, "Engelleniyoruz." söyleminin doğru olmadığını söyleyen Okul, meclis çoğunluğunun AK Parti'de olduğu geçen dönemde meclise gelen dosyaların yüzde 90'ından fazlasına ''evet'' dediklerini kaydetti.
Okul, "Bütçedeki 376 milyar liralık gelirin 334 milyarlık kısmı merkezi idareden geliyor. Büyükşehir'i yöneten bürokratlar, siyasiler; Ankara'ya, AK Parti iktidarına güveniyor. 'Buradan bana yüzde 90 bütçem geliyor.' diyor. Rahat bir şekilde bütçesini yapıyor. Hayırlı olsun ama en azından 'Engelleniyoruz' bahanesine sığınmayınız artık. 5 yıldır bütçenizin yüzde 90'ı merkezi idareden geliyor." değerlendirmesinde bulundu.
''Neden aşevlerinde halka verilen yemekleri kısıyorsunuz?''
"Kent Lokantası" projesinden bahseden Okul, belediyeyi CHP'ye devrettiklerinde aşevlerinden yılda 10,5 milyon yemek dağıtıldığını ancak CHP yönetiminin bunu 9,5 milyona indirdiğini kaydetti.
Okul, "Kent lokantalarında vatandaşa ucuz yemek satıyorsunuz. Satın, 50 tane, 150 tane açın ama neden aşevlerinde halka verilen yemekleri kısıyorsunuz? Demek halka bedavaya vermeniz gereken yemekleri parayla satıyorsunuz. Bunun da çok güzel siyasetini yapıyorsunuz." ifadesini kullandı.
Üsküdar'da açılışı gerçekleştirilen Kent Lokantası'na dikkati çeken Okul, Üsküdar'daki Selimiye Aşevi'nden Kent Lokantası'na yemek alındığını aktararak, "Hizmet edin, sonuna kadar yanınızdayız, arkanızdayız ama İstanbul halkına bir taraftan alıp da bir taraftan kesmeyin, bunun siyasetini size yaptırmayız." dedi.
İmamoğlu'nun seçim vaatlerinden bahseden Okul, 10 öncelikli bölgede 125 bin konutun dönüştürüleceğinin, 20 bin sosyal konutun üretileceğinin vadedildiğini ancak bunların yapılmadığını, şimdi ise yalnızca plana 2029 yılı için 10 bin konut yazıldığını belirtti.
AK Parti döneminde 2019 yılında İstanbul İtfaiyesinin yangınlara varış süresinin 5 dakika 35 saniye olduğunu ve bu sürenin 5 dakika 16 saniyeye düşürülmesinin hedeflendiğini anlatan Okul, itfaiyenin şu anda yangınlara varış süresinin 6 dakika 40 saniyeye yükseldiğini bildirdi.
''Bakanlığa kaç adet kentsel dönüşüm müracaatında bulundunuz?''
Okul, İmamoğlu ve ekibine son 5 yılda Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına kaç adet kentsel dönüşüm müracaatında bulunduklarını sorarak, kentsel dönüşümle ilgili konuşacak son partinin CHP olduğunu ifade etti.
İBB'nin bütçede kentsel dönüşüme ayırdığı kısma dikkati çeken Okul, şöyle konuştu:
"2025 yılı kentsel dönüşüm uygulama çalışmaları hakkında İBB yönetimi 3 milyar 700 milyon bütçe ayırmış. Peki kültürel etkinliklere ne kadar ayırmış biliyor musunuz? 5 milyar 141 milyon. O kadar çalıştay yaptınız. Demek ki o çalıştaylardan şu sonuç çıktı; 'İstanbul'da deprem falan olmayacak, biz kültüre ağırlık verelim ya ne olacak kentsel dönüşüm.'. O çıkıyor ortaya."
Okul, İstanbul'un en önemli konularının başında ulaşımın geldiğini, AK Parti olarak bu konuda atılan her adımın arkasında olduklarını söyledi.
İmamoğlu'nun, 10 metro hattını eş zamanlı inşa ettiğini söylediğini hatırlatan Okul, "Peki soruyorum, bu 10 metro hattı içinde bir tane sizin projesini, ihalesini yaptığınız, inşaatına başladığınız proje var mı? Yok. Hepsi AK Parti döneminde başlanan projeler. Hatta bir tanesi, tam seçim üzeri yüzde 95'i bitmek üzere olan hattı 'Yaptık.' diye açtınız. Açın, devam edin ama 'Allah razı olsun bu AK Parti'den de.' deyin. 5,5 yıldır bir tane yeni metro hattınız var mı ihalesine çıkabildiğiniz? Yok." diye konuştu.
Okul, Mart 2019 öncesinde imalatı bitirilen kısımlar düşüldüğünde, 2019-2024 döneminde bitirilen metro inşaatının yalnızca 18,44 kilometre olduğunu söyleyerek, "Metro Fatih'i değil, metro fakiri bir Büyükşehir ortaya çıkıyor." dedi.
İBB'nin İstanbul'daki trafik sorununu çözmek için 7 milyar lira bütçe ayırdığını kaydeden Okul, ayrılan bütçenin yetersiz olduğunu, yıllardır hizmete açılmış 1 kilometre yol olmadığını belirtti.
Okul, İBB Trafik verilerine göre trafikte doluluk oranının yüzde 90'a çıktığını dile getirerek, "Vatandaş metro, otobüs kullanıyor. Vatandaşlarımızın günlük durakta bekleme sürelerinde de rekor kırdınız. Vatandaşlar 40 dakika beklerken şu an 63 dakika bekliyor. Bravo." dedi.
İBB'nin sürekli taksi konusunda engellendiğini söylediğini kaydeden Okul, en son onaylanan 2 bin 500 taksi konusuna değinerek, "(Bu işin) Bakanlıkla alakası yok. Sorduk. 3 ay oldu. Hala bu 2 bin 500 taksinin ihale edilmesiyle ilgili hiçbir şey yok ortada. Bilgi bile vermediniz bize." ifadesini kullandı.
Okul, İBB'yi CHP'li yönetime devrederken İETT'nin dünyanın en genç filosuna sahip olduğunu, İBB'nin geçen sürede en genç filoyu en yaşlı filo haline getirdiğini vurguladı.
İETT'nin otobüslerinin tamamının geçmiş dönemde öz kaynaklardan alındığını bildiren Okul, şu anda İETT'nin konkordato ilan edilen bir şirkete dönüştüğünü söyledi.
İETT ihaleleri
İETT ihalelerine işaret eden Okul, "Malum bakım onarım şirketi var ya birilerinin destek olduğu, bu kadar uyarılarımıza rağmen bu şirketle çalışmaya devam ediyorsunuz. Bu şirkete 14 tane daha ihale vermişsiniz. Hali ortada... İETT'nin bütçesi konuşulurken otobüs yanıyor. 2019'da 140 bin 874 arıza gerçekleşmişken, 2022'de bu rakam 247 bine çıkmış." diye konuştu.
Özel Halk Otobüsü esnafının İBB'den otobüs başına 1,2 milyon lira, toplamda ise 4 milyar lira hak edişi olduğunu vurgulayan Okul, AK Parti döneminde ödemelerin 15 gün içerisinde yapıldığını kaydetti.
Okul, İSKİ'nin 2019'da 350 milyon lira olan borcunun 2023'te 16,8 milyar liraya çıktığını, Türk lirası cinsinden 48 kat, döviz cinsinden ise 11 kat arttığını belirtti.
Yapılan oylamada 415 milyar liralık bütçe, 47 ret oyuna karşılık 206 oyla kabul edildi.
