APS HABER / PINAR ETCİ - Kanada’da hükümet krizi büyüyor. Kriz, Kanada Maliye Bakanı Chrystia Freeland’in Başbakan Justin Trudeau ile yaşadığı anlaşmazlık üzerine aralık ayında istifa etmesi üzerine gün yüzüne çıktı. Başbakan Trudeau, dokuz yıllık iktidarının en zor dönemini yaşıyor.
Başbakan Trudeau’nun istifa kararını ilk olarak The Globe and Mail duyurdu. Haber sitesine konuşan kaynaklar, Justin Trudeau’nun parti liderliğinden istifa kararını tam olarak ne zaman duyuracağını bilmediklerini ancak istifanın 8 Ocak Çarşamba günü yapılacak Parti Meclisi toplantısından önce geleceğini beklediklerini söyledi.
Şimdi ne olacak?
Trudeau’nun görevden hemen mi ayrılacağı yoksa yeni bir lider seçilene kadar görevde kalıp kalmayacağı kesin değil. Kaynaklar, Trudeau’nun yeni bir lider seçilene kadar söz konusu pozisyonda kalacağını söyledi.
Partideki diğer milletvekilleri, Alberta’dan George Chahal da dahil olmak üzere geçici bir liderin görev yapmasını tercih edeceklerini belirtti.
Şimdi Liberal Parti’nin önünde iki seçenek var:
- Ulusal parti meclisinin tavsiyesine dayanarak geçici bir lider atanması,
- Yeni lideri belirlemek üzere seçim yapılması.
Maliye Bakanı istifa etmişti
Kanada Başbakan Yardımcısı ve Maliye Bakanı olarak görev yapan Chrystia Freeland, geçtiğimiz ay Trudeau ile aynı fikirde olmadığını vurgulayarak istifa etmişti.
“Tek dürüst ve uygun yolun istifa etmek olduğu” sonucuna vardığını kaydeden Freeland, Trudeau ile son birkaç haftadır Kanada için en iyi yolun ne olduğu konusunda fikir ayrılığına düştüklerini belirtmişti.
Kanada’nın ciddi bir meydan okuma ile karşı karşıya kaldığına işaret eden Freeland, ABD’de göreve gelecek yeni yönetimin yüzde 25 gümrük vergisi tehdidini de içeren agresif bir ekonomi politikası izlediğinin altını çizmiş ve şöyle konuşmuştu:
“Bu da mali barutumuzu bugünden kuru tutmak anlamına geliyor, böylece yaklaşan bir tarife savaşı için ihtiyaç duyabileceğimiz rezervlere sahip olabiliriz.”
Trudeau’ya destek azalıyor mu?
Başbakan Trudeau’ya destek giderek azalıyor. Kanada, konut krizi, kişi başına düşen GSYH’deki düşüş ve yüksek enflasyondan muzdarip.
Kamuoyu araştırmacısı Angus Reid’e göre Trudeau’yu onaylamayanların oranı yüzde 68.
Yeni Demokrat Parti (NDP) de Liberal Parti’nin birkaç puan gerisinde seyrediyor. NDP lideri Jagmeet Singh, Trudeau’yu “şirketlerin çıkarlarına boyun eğmekle” suçluyor. NDP, 2024’te Trudeau hükümetine verdiği desteği çekti.
Ekonomik sorunlar seçimin ana gündem maddesi. Hayat pahalılığı, enflasyon ve konut krizi halkın en büyük şikayetleri. Trudeau son dönemde göçmen politikasını sıkılaştırsa da eleştiriler devam ediyor.Trump’ın seçim zaferi Trudeau’yu zor durumda bıraktı. Trump, Kanada mallarına yüzde 25 vergi uygulayacağını açıkladı. Trudeau durumu düzeltmek için Florida’ya giderek Trump’la görüştü.
Liberal Parti içinde Trudeau’ya karşı muhalefet güçleniyor. Maliye Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Chrystia Freeland istifa etti. Freeland, Trudeau’nun “maliyetli siyasi oyunlarını” eleştirdi.
Trump Kanada’yı neden istiyor?
20 Ocak’ta görevi resmen devralmasını beklenen Donald Trump, seçildiği günden itibaren Kanada’yı 51. eyalet yapmak istediğini söylemişti. Kanada Başbakanı Justin Trudeau ile Mar-a-Lago’da yaptığı görüşmenin ardından bu çıkışları artıran Trump, Kanada ve Meksika’dan gelen ürünlere yüzde 25 gümrük vergisi getirecek.
Trump, Trudeau’dan da “vali” olarak bahsetmişti.