APS HABER / OĞUZHAN ARSLAN - Kurban kelimesi “k-r-b kökünden türemiş olup fiil olarak “manen yaklaşmak, yakın olmak”, isim olarak ise “kulu Allah’a yakınlaştıran ve kişinin çok önem verdiği bir nimetinden fedakarlık yaptığı araç, vasıta, vesile” edilen herhangi bir şey demektir.
Büyük İslami bayramlardan bir olan Kurban Bayram’ında hacılar hac menasikini yerine getirdikten sonra bir hayvan keserler. Kurban kestikten sonra aynaya bakmak, tırnakları kesmek, saçlarını taramak gibi onlara haram kılınan şeyler tekrar helal olur.
Kurban Bayramı, Hz. İbrahim (as) ve Hz. İsmail’in (as) gururla çıktıkları imtihan günüdür. Kurban Bayramı’nda kurban kesme geleneği aynı zamanda Hz İsmail’in Allah için kurban edilmesinin hatırlanmasıdır.
Çeşitli İslami rivayetlerde bildirildiğine göre, Hz. İbrahim’in ileri yaşlarında İsmail adını verdiği çok sevdiği bir oğlu olur. Ancak bir süre sonra Hz. İsmail serpilip büyüyünce Hz. İbrahim’e rüyada birkaç kez ilahî emir vahyedilmiş ve kendisine hiçbir sebep gösterilmeden Hz. İsmail’i kurban etmesi emredilmiştir. Bir süre kendi ile mücadele ettikten sonra nihayet oğlunun samimi rızasıyla Allah’ın istediği yere giderler ve Hz. İbrahim çok sevdiği oğlunu kurban etmeye hazırdır.
Ancak Hz. İsmail’i kurban edeceği sırada Allah Hz. İbrahim’e kesmesi için bir koç gönderir. Hz. İbrahim ve oğlu Allah’ın bu imtahanından başarıyla geçerler. Hz. İbrahim’in Allah’ın emrini yerine getirme konusundaki bu fedakarlığı ve sevgisi, hacıların bu günde kurban kesmeleri bir şekilde yetimlere ve ihtiyaç sahiplerine yiyecek sağlamaları için bir görev haline gelir.
Sâffât suresi 103-105 . ayetleri: “Her ikisi de (ilâhî buyruğa) teslim olunca ve babası onu yüzüstü yatırınca,”
“Ey İbrâhim!” diye ona seslendik;”
“Tamam, rüyanı gerçekleştirmiş oldun.” İşte iyileri biz böyle ödüllendiririz.”
Cahiliye döneminde kurban şirke bulanmıştı. Kabe kesilen kurbanın kanıyla kirletilir. Eti, Allah’ın kabul etmesi için Kabe’ye asılırdı.
Hac suresi 37. ayeti: “Onların ne etleri Allah’a ulaşır ne de kanları; O’na ulaşacak olan sadece sizin takvânızdır. İşte Allah onları sizin istifadenize verdi ki size doğru yolu göstermesinden ötürü O’nu tâzimle anasınız. İyilik yolunu tutanları müjdele!”
Rivayetlerde Kurban Bayramı gününde Müslümanların, aç ve yoksulların yiyecek bulabilmesi için bulundukları yerde koyun, deve veya koç kurban ettikleri belirtilmiştir. Bu uygulama çok eski zamanlardan beri Müslümanlar arasında birlik sağlamıştır.
