APS HABER / PINAR ETCİ - Hem Başbakanlık hem de Cumhurbaşkanlığı görevlerini üstlenen Özal, ülkenin dönüşüm sürecinde önemli adımlar atan isimler arasında yer aldı.
Malatya’dan Cumhurbaşkanlığına Uzanan Yolculuk
1927 yılında Malatya’da dünyaya gelen Turgut Özal, babasının memuriyeti dolayısıyla ilk, orta ve lise eğitimini çeşitli şehirlerde tamamladı. İstanbul Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği Bölümü'nden 1950 yılında mezun olan Özal, ilk olarak Elektrik İşleri Etüt İdaresi’nde çalıştı. Daha sonra Amerika Birleşik Devletleri’nde mühendislik ekonomisi alanında uzmanlık eğitimi aldı.
Devlet Planlama Teşkilatı’nın Kurucularından
1961-62 yıllarında Milli Savunma Bakanlığı’nda askerlik görevini yerine getiren Özal, 1967 yılında Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) Müsteşarlığına getirildi. Ekonomik planlama ve koordinasyon görevlerinde aktif rol üstlenen Özal, Dünya Bankası’nda da danışman olarak görev yaptı.
"Sandalyesiz Bakan" Olarak Tanındı
1979 yılında Başbakanlık Müsteşarlığına atanan Özal, Türkiye ekonomisinde köklü değişiklikler getiren "24 Ocak Kararları"nın mimarı oldu. Bu süreçte hükümette resmi bakanlık pozisyonu bulunmadığı için kamuoyunda “sandalyesiz bakan” olarak anıldı. 1980 darbesinden sonra kurulan hükümette Ekonomiden Sorumlu Başbakan Yardımcılığı görevini üstlendi, ancak 1982'de istifa etti.
Anavatan Partisi’nin Kurucusu ve Lideri
20 Mayıs 1983’te Anavatan Partisi’ni (ANAP) kuran Özal, aynı yıl yapılan seçimleri kazanarak Başbakanlık koltuğuna oturdu. 1983-1991 yılları arasında kesintisiz iktidarda kalan ANAP, özellikle ekonomik alanda serbest piyasa reformları ve liberalizasyon politikalarıyla dikkat çekti.
Silahlı Saldırıdan Canını Kurtardı
1988 yılında Ankara’da düzenlenen bir parti kongresinde silahlı saldırıya uğrayan Özal, sağ elinden yaralandı. Ancak olay sonrası kürsüye çıkarak kararlılığını gösterdi. Suikast girişiminde bulunan Kartal Demirağ, idama mahkum edilse de cezası indirildi ve sonrasında Özal tarafından affedildi.
Cumhurbaşkanlığı Döneminde Terörle Mücadelede Yeni Yöntemler
1989 yılında Türkiye Cumhuriyeti’nin 8. Cumhurbaşkanı seçilen Turgut Özal, özellikle Güneydoğu Anadolu Projesi’ne (GAP) verdiği önemle hatırlanıyor. Bölgesel kalkınmayı hedefleyen GAP, tarımdan eğitime, ulaştırmadan sağlığa kadar birçok alanda yatırımı içeriyordu.
Cumhurbaşkanlığı döneminde terör sorununa çözüm arayışında farklı yollar deneyen Özal, sivil inisiyatifi sürece dahil etti, görüşmeler yaptı ve raporlar hazırlattı.
Şüpheli Ölüm ve Yeniden Açılan Mezar
17 Nisan 1993’te 5 ülkeyi kapsayan diplomatik geziden dönen Özal, görevdeyken yaşamını yitirdi. Ölümünün ardından bazı kesimler tarafından suikast iddiaları gündeme getirildi. 2012 yılında yapılan otopsi sonrası kesin ölüm nedeni belirlenemese de, kamuoyunda bu konuda şüpheler halen sürüyor.
Turgut Özal, sadece Türkiye’nin 8. Cumhurbaşkanı değil, aynı zamanda ülkenin ekonomik paradigmasını değiştiren bir lider olarak hatırlanıyor. Yenilikçi vizyonu ve reformist yaklaşımıyla Türk siyasi tarihine damga vuran Özal, vefatının üzerinden 32 yıl geçmesine rağmen unutulmuş değil.